MPG+EPG = Whole Life Cycle Carbon: We moeten sturen op carbon budgetten, en daarom moet voor gebouwen integraal worden gerekend aan materiaal en energie gerelateerde CO2 uitstoot. Diverse initiatieven in deze richting bestaan al (o.a. van DGBC), maar zijn nog niet omarmd in regelgeving. Denk bijvoorbeeld aan het recente voorbeeld waarbij een warmtepomp wordt afgerekend op de slechte MPG, terwijl deze de impact natuurlijk snel goed maakt in operationele emissiereductie.

Hybride vs. All Electric: Vanaf 2026 wordt de hybride warmtepomp verplicht wanneer je een cv-ketel gaat vervangen. Op dit moment worden 400.000 à 500.000 cv-ketels per jaar vervangen. Vanaf 2026 zouden we dat moment kunnen aangrijpen als hét moment om na te denken over de toekomstbestendige en duurzame verwarming van je woning. Zeker nu met propaan warmtepompen de all-electric variant ook met hogere COP op hogere temperaturen kan verwarmen, is het wellicht zeer kansrijk om de tussenstap van een hybride warmtepomp over te slaan, en direct all-electric te worden. We zouden willen kijken hoe deze varianten zich tot elkaar verhouden, en indien all-electric er aantrekkelijk uit komt, zouden we hier awareness voor willen creëren en eventueel ook richting de overheid deze boodschap willen verspreiden. 

Samenwerking gebruikers en eigenaren van utiliteitsbouw: De traditionele manier van beheer- en onderhoudscontracten voor vastgoed kan met de huidige (en toekomstige) vragen naar duurzaamheid en tekort aan technisch personeel wel wat vernieuwing gebruiken. In dit project willen we pilotten met nieuwe contracten/sociale innovatie/ samen leren in beheer en onderhoudstrajecten, samen met eigenaren, huurders en installateurs.

Dynamische energietarieven: Met de regelmatig negatieve energieprijzen hoor je er steeds vaker iets over, dynamische energietarieven. Echter, het blijft een hele kleine groep mensen, die vaak onder de koplopers van de energietransitie vallen, die hier al op over is gestapt. Als we naar een duurzaam energiesysteem willen, is het van belang dat vraag en aanbod goed op elkaar aansluiten, en dat we dus met z’n allen de extra flexibiliteit gaan ontsluiten die beschikbaar is. Het compleet overstappen op dynamische tarieven zou er ook voor zorgen dat er veel bedrijven gaan ontstaan die het automatisch inspelen op deze tarieven veel makkelijker maken voor mensen. Als we ons massaal aanpassen aan dynamische energietarieven, kan er veel meer gebruik gemaakt worden van groene stroom. Dit zou enorme CO2 besparing op kunnen leveren, en de energietransitie kunnen versnellen! Wel zijn er uitdagingen rondom netcongestie waar antwoorden op moeten komen en de onzekerheid over kosten voor lage inkomens. 

Netbelasting warmtepompen COP 1 elementen: Veel warmtepompen worden standaard geleverd met een elektrisch element (COP = 1) die bijspringt voor warm tapwater of op hele koude momenten. Dit element kan juist op die hele koude momenten de impact van warmtepompen op het net zomaar verdubbelen! Dat kan natuurlijk echt niet, als we willen dat op grote schaal warmtepompen toepassen het net niet volledig onderuit gaat trekken. Daarom zou dit eigenlijk illegaal gemaakt moeten worden, net zoals de normale gloeilamp illegaal is geworden. Je zou ook bij warmtepompen kunnen denken aan energielabels die iets zeggen over de efficiëntie.

Nieuwbouw-eisen & carbon-budget rekenen: De discussie gaat tegenwoordig vaak over BENG of ENG. Maar als je dan concreet kijkt wat er verandert, dan worden er wat extra PV-panelen toegevoegd, die energie gaan opwekken op momenten dat er al veel zonne-energie is, en de gebouwen die energie niet echt nodig hebben. De nieuwbouweisen die echt een verschil gaan maken in de energietransitie bestaan nog niet. Als we in carbon budgetten willen rekenen moet het moment van energieverbruik ook een rol spelen in berekeningen, en de zelfconsumptie van duurzame opwek ook. Zo zou energieverbruik in de winter bijvoorbeeld zwaarder moeten tellen dan in de zomer, er zou idealiter een CO2-emissie mix vastgesteld moeten worden voor seizoenen, en wellicht ook voor tijden (denk bijvoorbeeld aan voorstel tijdsafhankelijke transporttarieven van Netbeheerders Voorstel Netbeheer Nederland tijdsafhankelijke transporttarieven | ACM.nl). Dan zou ook het effect van batterijen of seizoensopslag plotseling gewaardeerd worden. Denk ook aan andere indicatoren zoals 1% peak power om netbelasting te reduceren en % zelfconsumptie. 

Circulaire installaties: Het verlengen van de levensduur van installaties. Als installaties langer mee gaan sparen we grondstoffen en energie voor productie. Denk aan het right to repair en/of een uitgebreide producenten verantwoordelijkheid. Dit thema zijn TVVL en DGBC al druk mee bezig zijn en waar we dus ook mee willen samenwerken.

Netcongestie: Wat is er nodig om de gebouwde omgeving slimmer in te richten om netcongestie het hoofd te bieden?   

Werkelijke energieprestaties: Labels op zichzelf zeggen (te) weinig op het werkelijk energieverbruik van gebouwen. Daarom moeten we (ook) op werkelijk gebruik sturen. Hoe stimuleren we dat op grote schaal? Ook dit thema doen we samen met TVVL en DGBC. Zij hebben hiervoor ook al het WEii (werkelijke energie intensiteit indicator) tool ontwikkeld. Maar kunnen we de overheid stimuleren dit dwingender in te zetten?

Low-tech bouwen: Slim integraal ontwerpen bespaart materialen, installaties en energie. Hoe pakken we dat beter op? Wat moet daarvoor veranderd worden in de regelgeving (denk aan het opnemen van zonwering).