De discussie in Nederland gaat vaak over de doelen in 2050. Dat we dan aardgasvrij moeten zijn. Maar het doel is niet aardgasvrij, het is één van de middelen. Het doel is te voorkomen dat de aarde te veel opwarmt. En daarvoor moeten we zorgen dat we binnen ons CO2-budget blijven. Mensen die de indruk geven dat het allemaal niet zo snel hoeft, doen er goed aan zich het denken in CO2-budgetten eigen te maken. Daarbij helpen wij graag een handje.
Wetenschappers zijn het erover eens – en zo is het ook bij het klimaatakkoord in Parijs afgesproken - dat we opwarming van de aarde moeten beperken tot tussen de 1,5 en 2,0 graden met een streven zo dicht mogelijk bij de 1,5 graden te eindigen in 2050.
CO2-budget
Het CO2-budget is de hoeveelheid CO2 die nog uitgestoten kan worden tot 2050 om binnen de doelstelling van 1,5 tot 2,0 graden te blijven. Duizenden wetenschappers hebben daar met verschillende modellen aan gerekend. Het IPCC* heeft uit al die publicaties een gemene deler gehaald wat het meest aannemelijke getal is voor een budget voor 1,5 en 2,0 graden. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft dit vervolgens vertaald naar Nederland voor het 2 graden doel.
Aangezien we dichter bij die 1,5 graad uit willen komen, rekenen wij daarmee. Kort samengevat komt dat voor Nederland neer op een CO2-budget van 1.323 Mt de komende 29 jaar. Ongeveer 45 Mt per jaar. De daadwerkelijke uitstoot is nu echter 184 Mt per jaar…
Met andere woorden. Gaan we op de huidige koers door, dan is ons budget in 2029 op!
We moeten focussen op kortetermijnmaatregelen
Het moge duidelijk zijn dat we ons niet kunnen veroorloven om alleen naar maatregelen voor de lange termijn te kijken. Gaan we op de huidige voet door dan is ons budget in 2029 op. Minstens zoveel aandacht moet daarom gaan naar maatregelen die op korte termijn de hoeveelheid uitgestoten CO2 beperken. Dat maakt ook dat discussies rondom kernenergie en waterstof niet zinloos zijn, maar niet het werkgebied van de Gideons. De Gideons willen concrete klimaatactie op korte termijn. De tijd waarin we ons konden veroorloven te focussen op plannen voor de lange termijn, of een beetje te oefenen en kleine stappen te zetten om later pas te versnellen – zoals de meeste overheidsprogramma’s doen – is simpelweg voorbij.
Wij stellen een nieuw doel
Om te focussen op wat echt belangrijk is, stellen de Gideons een nieuw doel: 75 procent reductie van CO2 in 2030. Dat doel komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Onderstaande grafiek illustreert deze keuze. Het beschikbare carbon-budget voor Nederland van 1.323 Mt hebben we verdeeld over de komende 29 jaar (de rode lijn). Ons startpunt is de huidige uitstoot van 184 Mt. Alles wat we de komende jaren te veel uitstoten, moeten we later compenseren. Omdat we de afgelopen jaren niet genoeg hebben gedaan, redden we het zoals je in de grafiek kunt zien niet meer met de oorspronkelijke doelen van 50% reductie in 2030 (de groene lijn). Dan hadden we nu al onder de 100 Mt moeten zitten.
Niet zomaar een tussendoel
Maken we op korte termijn geen grote stappen dan zijn uiteindelijk de doelen domweg niet meer te realiseren met hogere temperatuurstijgingen tot gevolg. Dat wil zeggen dat 2030 maar niet zomaar een tussendoel is. Het is dan ook hoog tijd dat de politiek en maatschappij zich bewust zijn van de urgentie op korte termijn. En voor de sceptici die zeggen, dan maar 2 graden in plaats van 1,5 graad, dan nog wordt het punt van 75% emissiebesparing bereikt in 2037.
Kunnen we de lange termijn dan helemaal uit het oog verliezen?
Naast dat wij graag de focus leggen op de uitdaging om substantiële CO2 te besparen op korte termijn om daarmee de opwarming van de aarde een halt toe te roepen, staan we als maatschappij voor veel meer uitdagingen. In de Global Development Goals staan de belangrijkste omschreven. Het zuinig omgaan met grondstoffen is bijvoorbeeld ook een belangrijk doel waar wij als Gideon volop mee bezig zijn. Het goede nieuws. Wanneer we het doel van 75% CO2-besparing in 2030 halen, dan is het ons gelukt om radicale veranderingen te maken in hoe wij met elkaar en de natuur omgaan. Dan lukken andere uitdagingen en die laatste 25% ook veel makkelijker! Dus: gas op de plank! Nou ja bij wijze van spreken dan :-).
Meer informatie?
Wil je meer informatie over deze berekeningen dan vind je hier en hier nog een artikel. Of neem contact op met onze datamaster Jan Willem: janwillem@vdgroep.nl. Wil je meewerken om de transitie te versnellen met als focus de gebouwde omgeving meld je dan bij ons aan.
* IPCC is het Intergovernmental Panel on Climate Change. Zij stellen de belangrijkste internationale rapporten rondom klimaatverandering op. Daaraan werken 40.000 wetenschappers van over de hele wereld mee.