Zuid-Limburg: Het centrum van biobased bouwen
met grote ambities
16 januari 2025

Veel mensen in de Randstad denken dat er in deze "uithoek" van Nederland weinig gebeurt op het gebied van biobased bouwen. Maar niets is minder waar! Zuid-Limburg is al decennia een pionier op dit vlak, zelfs over de landsgrenzen heen.
Al in 1973 begon Boudewijn Laugs met biobased bouwen door vakwerkhuizen te restaureren. Hij leerde van de oude vakmensen en verbeterde continu zijn aanpak. Sinds 2003 werkt hij aan zijn levenswerk: Château Cortils, net over de grens in België. Zijn zonen Emmanuel en Thomas zetten zijn passie voort. Emmanuel specialiseerde zich als architect in biobased bouwen en richtte Ekoplus op, de eerste groothandel in ecologische bouwmaterialen, omdat die destijds nergens te krijgen waren. Thomas ontwikkelde zich tot specialist in leemstucwerk.
Hoewel aannemers vaak sceptisch zijn (“De klanten willen het niet,” “Het is te duur,” of “Ik weet niet hoe ik die materialen moet verwerken”), biedt Zuid-Limburg inspiratie. De vakwerkhuizen in deze regio bewijzen al eeuwenlang de duurzaamheid en kwaliteit van biobased bouwtechnieken. Het oudste vakwerkhuis, het Dinghuis in Maastricht, dateert zelfs uit 1470!
Emmanuel Laugs speelt daarnaast een belangrijke rol in de sector. Hij werd voorzitter van de Vereniging Strobouw Nederland en hielp de opleidingen te professionaliseren. Dankzij de ligging van Zuid-Limburg – omringd door België en Duitsland – werken lokale experts nauw samen met partners in de buurlanden, onder andere via internationale summerschoolprogramma’s in Hoogcruts. In december 2022 fuseerde de vereniging met de Vlaamse Werkgroep Strobouw, waarmee de krachten in het Nederlandstalige gebied werden gebundeld.
Een belangrijke mijlpaal vond plaats in april 2024, toen Ekoplus werd overgenomen door Bouwcenter, een landelijk netwerk van 76 bouwmarkten. Dankzij deze overname zijn biobased bouwmaterialen nu breed beschikbaar, met lokale vestigingen die aannemers kunnen adviseren. Dit verlaagt de drempel voor aannemers om deze duurzame materialen te gebruiken en aan te bevelen bij hun klanten.
Met ruim 40 jaar aan ervaring en projecten is het tijd om de groeiende beweging voor duurzaam bouwen in Zuid-Limburg beter te organiseren en te versterken.
Gideons M&Z-Limburg: een nieuw begin
Omdat veel initiatieven in de Randstad plaatsvinden, en de afstand tot Limburg groot is, hebben we op 19 april 2024 een aparte afdeling opgericht: Gideons M&Z-Limburg. Deze richt zich op het gebied ten zuiden van de lijn Weert–Roermond. Ook grensoverschrijdende samenwerkingen met België en Duitsland staan hierbij centraal.
Vier keer per jaar organiseren we een bezoek aan een inspirerende locatie, waar we van elkaar kunnen leren. Natuurlijk sluiten we af met een Bourgondische netwerkborrel!
De eerste bijeenkomst vond plaats in Gulpen, met drie sprekers en een excursie naar het Duurzaamste Huis van Nederland in Euverem. De tweede bijeenkomst was bij Bouwcenter Opreij in Margraten, waar adviseur Nina Grunenberg en Rinus van Ameijde van IsoClima hun brede praktijkervaring deelden over biobased isoleren.
In de toekomst willen we workshops organiseren voor aannemers, installateurs en andere professionals die hun kennis willen uitbreiden. Dit doen we samen met Bouwcenter Opreij en Building Balance Limburg.
In Zuid-Limburg zijn al zo’n 130 mensen actief bezig met duurzaam bouwen – en waarschijnlijk nog meer! De komende tijd organiseren we excursies naar interessante plekken (definitieve data volgen binnenkort)
Excursies 2025
Ekowood in Beringe - Bezoek een indrukwekkende fabriek voor modulaire houtbouw. Finse bomen komen per schip aan, en houten huizen en appartementen worden grotendeels automatisch geproduceerd. Hoe ontwerp je als architect binnen de grenzen van deze machines? Dit combineren we met een biobased project in St. Odiliënberg van woningcorporatie Wonen Limburg.
Barchi Architectengroep in Riemst (België) - Een begrip in natuurlijk bouwen. Hun kantoor, een modern ontwerp volledig in stro, is een inspirerend voorbeeld. Na een presentatie bezoeken we een school die in strobouw is gerealiseerd.
Bedrijvenpark Pannenweg in Nederweert - Dit park heeft als eerste in Nederland een energy hub: een groot accupakket met energiemanagement voor opslag en handel tussen bedrijven. Ook kijken we naar EnergyVille in Genk (België), waar 750 onderzoekers werken aan duurzame energie.
Tiny house community Op de Bees in Schimmert - Hoe verliep de oprichting van deze gemeenschap en hoe bevalt het nu, na het eerste jaar?
Sluit je aan!
We bouwen onze LinkedIn-groep verder uit: Gideons M&Z-Limburg. Interesse in onze activiteiten of vragen? Meld je aan via:
Frits Hoff info@duurzaamheidsadviezen.nl
Reonald Westerdijk info@reonald.eu
We hebben grote ambities en kunnen nog enthousiaste vrijwilligers gebruiken. Doe mee en bouw samen met ons aan een duurzame toekomst in Zuid-Limburg!