Manifest: eerlijk rekenen om de klimaatdoelen te halen
Vandaag publiceert Gideon met ruim vijftig organisaties uit de bouw-, vastgoed- en financiële sector het manifest ‘Eerlijk rekenen om de klimaatdoelen te halen’. De partijen roepen het ministerie van VRO op om de nieuwe Europese Whole Life Cycle-methodiek (WLC) zo in te richten dat de klimaatimpact van gebouwen betrouwbaar, transparant en wetenschappelijk correct wordt berekend.
De tragiek van de bouw kenmerkt zich in zeer technisch, gedetailleerde en moeilijk te begrijpen
onderdelen die onderdeel zijn van het Bbl, maar wel belangrijk zijn voor de sector. Dit manifest heeft dan ook een hoog technische- en informatiedichtheid. Hieronder leggen we het daarom ook in normale mensentaal uit.
Waarom dit manifest nodig is
Nederland bereidt de invoering voor van de Europese Whole Life Carbon-methodiek (WLC) die
voortvloeit uit de herziene EPBD IV. Deze richtlijn verschilt fundamenteel van de Construction Products Regulation (CPR), waarop de Nederlandse Milieuprestatie Gebouwen (MPG) is gebaseerd. Waar de CPR productvergelijking beoogt, stuurt de EPBD op daadwerkelijke emissiereductie van gebouwen. De WLC is dus geen verfijning van de MPG, maar een sturingsinstrument waarmee de bouwsector aantoonbaar moet bijdragen aan klimaatneutraliteit in 2050, in lijn met de Green Deal en het Fit for 55-pakket.
Voor deze invoering is een klankbordgroep en proces samengesteld die zich buigen over deze
implementatie. Dit manifest geeft een duidelijk signaal naar het ministerie en roept op om de huidige drie weeffouten uit de huidige systematiek niet te herhalen:
-
Onzekere toekomstige baten worden verrekend met huidige schade (Module D). Daardoor lijkt een gebouw duurzamer dan het werkelijk is.
-
Biogene opslag wordt niet erkend. CO₂ die in materialen is opgeslagen, telt niet mee als klimaatwinst.
-
Tijd telt niet mee. Emissies nu wegen even zwaar als emissies over 50 jaar, terwijl juist de komende decennia cruciaal zijn.
Het manifest pleit voor een systeem dat wetenschappelijk klopt, transparant rekent en daadwerkelijk bijdraagt aan emissiereductie.
Wat het manifest vraagt
1. Laat Module D buiten de nationale WLC-score
-
Schrap de verre toekomstbaten van hergebruik (Module D) uit de wettelijke score; deze zijn onzeker en niet normatief volgens Europese richtlijnen.
-
Richt beleid uitsluitend op emissies in Modules A, B en C – de fases die de daadwerkelijke impact bepalen.
-
Zo rekenen we op zekerheid in plaats van aannames, en voorkomen we dat papieren winst echte reductie in de weg staat.
2. Erken biogene opslag en waardeer tijd: reken dynamisch
-
Neem de opname van CO₂ in biobased materialen op als negatieve emissie in de productiefase (Module A).
-
Gebruik een berekeningswijze waarin emissies op korte termijn zwaarder tellen dan die in de verre toekomst.
-
Zo sturen we op snelle reductie in de jaren die er écht toe doen voor het 1,5 °C-pad. Zo wordt vastgelegde koolstof eerlijk gewaardeerd en zichtbaar als onderdeel van de klimaatoplossing.
-
Deze dynamische invulling van de WLC-berekening sluit aan bij de Europese normen en het IPCC-klimaatpad.
Waarom dit belangrijk is voor organisaties
-
Eerlijk speelveld: bedrijven die werkelijk reduceren worden niet benadeeld.
-
Transparantie en geloofwaardigheid: cijfers sluiten aan bij de werkelijke klimaateffecten.
-
Voorkomen van juridische risico’s: geen herhaling van fouten en risico zoals de PAS-uitspraak (2019)
-
Beleid dat toekomstbestendig is: sluit aan bij de Europese lijn (Frankrijk, Denemarken, Zweden).
-
Investeren met vertrouwen: duidelijkheid over waar emissiereductie écht plaatsvindt.
Waarom nu een manifest?
Het ministerie van VRO heeft een proces ingericht en klankbordgroep samengesteld. Keuzes rondom module D en de wijze van berekenen (bijvoorbeeld zoals wij voorstellen) zijn nog niet gemaakt. Juist daarom (!) geven wij nu een duidelijk signaal namens een significant deel van de partijen die zorgen voor de bouwproductie. Wij stellen ons voor dat het Ministerie het waardeert dat wij voorafgaand aan gemaakte keuzes een signaal afgeven, in plaats van een manifest nadat er keuzes zijn gemaakt door het ministerie en er interventies gepleegd moeten worden om bij te stellen (zoals eerder nodig is geweest).
De kern
Het gaat niet om meer regels, maar om beter rekenen. Zolang we de waarde van tijd, opslag en zekerheid negeren, sturen we het klimaatbeleid van de bouwsector de verkeerde kant op.

Tot slot nog een rekenvoorbeeld van een houten balk in het geval van een statische benadering (huidige MPG-werkwijze) en een dynamische benadering (oproep manifest).

Ondertekenaars
Hieronder vind je de ondertekenaars van het manifest.
Ondertekenaar | Partij | Type bedrijf |
|---|---|---|
Kitty de Heiden | Triodos | Bank |
Marten Valk | Valkwerk | Adviesbureau |
Boukje van Reijn | Objectum | Ingenieursbureau |
Ralph Dansen | FD architecten | Architectenbureau |
Jurrien de Mik | D&M Architecten Adviseurs | Architectenbureau |
Marie-Therese Dubbeldam | Leystromen | Woningcorporatie |
Harry Platte | Woonzorg | Woningcorporatie |
Wouter Reimerink | De Alliantie | Woningcorporatie |
Marcel van den Noort | Bouw•Novum | Conceptbouwer |
Jasper Driesen | HDO Groep | Houtbouwer |
Paul Vlaar | Ooijevaar | bevlogen bouwers | Bouwer |
Carl Dolmans | Hendriks bouw en ontwikkeling | Bouwer / Ontwikkelaar |
Hans Meurs | VORM Holding | Bouwer/Ontwikkelaar |
Robert van der Doelen | Barli | Conceptbouwer |
Marieke Bonhof | Ymere | Woningcorporatie |
Nicole van Wijk | Woonwaard | Woningcorporatie |
Tom Jongen | BAM Wonen | Bouwer / Ontwikkelaar |
Viviane Regout | BAM Residential | Bouwer / Ontwikkelaar |
Koert Terhürne | Dura Vermeer | Bouwer / Ontwikkelaar |
Harwil de Jonge | Heijmans | Bouwer / Ontwikkelaar |
Onno Dwars | Ballast-Nedam | Bouwer / Ontwikkelaar |
Theo Opdam | Plegt-Vos | Bouwer / Ontwikkelaar |
Johan Krijgsman | Waal bouw | Bouwer / Ontwikkelaar |
Biense Dijkstra | Dijkstra Draisma | Bouwer / Ontwikkelaar |
Frank Hooijschuur | KBK Bouwgroep | Bouwer / Ontwikkelaar |
Mark Compeer | Nice Developers | Ontwikkelaar |
Ieke Selen | Tala | Conceptbouwer |
Egbert van den Bergh | Vios Vastgoed | Bouwer / belegger |
Dick Gort | a.s.r. real estate | Vastgoedbelegger |
Boris van de Gijp | Achmea Real Estate | Vastgoedbelegger |
Jaap van der Bijl | Altera | Vastgoedbelegger |
Mark Siezen | Bouwinvest | Vastgoedbelegger |
Marlou Boerbooms | Groene Huisvesters | Platform corporatiebestuurders |
Gerrolt Ooijman | Wonion | Woningcorporatie |
Judith de Groot | Mercatus | Woningcorporatie |
Yvette van den Tol | Rondom Wonen | Woningcorporatie |
Tim Vermeend | Urban Climate Architects | Architectenbureau |
Folkert van Hagen | GROUP A | Architectenbureau |
Jurriaan van Stigt | LEVS | Architectenbureau |
Michael Bol | Buro Kade | Architectenbureau |
Robert Winkel | Mei architects and planners | Architectenbureau |
Jan Walrecht | Strotec | Toeleverende industrie |
Hans Houweling | Linkwood | Houtbouwer |
John Smits | Sam Panels | Toeleverende industrie |
Ruben Lentz | Bloc | Ingenieursbureau |
Sjoerd Klijn Velderman | Endule | Ingenieursbureau |
Andre Hekma | Arcadis | Ingenieursbureau |
Jim Teunizen | Alba Concepts | Ingenieursbureau |
Ronald Schilt | Merosch | Ingenieursbureau |
Philip Kuipers | Hedgehog | Ingenieursbureau |
Johan Mellegers | Biobased Nederland | Brancheorganisatie |
Paul van den Heuvel | Centrum Hout | Brancheorganisatie |
Taco Schoonderwoerd | Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie | Brancheorganisatie |
Evert Jan van Nijen | Vereniging Circulair Friesland | Vereniging |
Edwin van Noort | DGBC | Vereniging |
Sandra Nap | Holland Houtland | Adviesbureau |
